Αν το μέγεθος, το σχήμα, οι επενδύσεις των επιφανειών, ο περιβάλλων χώρος μιας πισίνας είναι στοιχεία που μπορεί να μας εντυπωσιάζουν, αυτό που θα μας κάνει περισσότερο να ευχαριστηθούμε τη χρήση της και θα προστατεύσει την υγεία μας είναι η ποιότητα του νερού της.

Η καλή ποιότητα του νερού δεν είναι δεδομένη αλλά μπορεί να επιτευχθεί με το σωστό σχεδιασμό της μηχανολογικής εγκατάστασης επεξεργασίας, την επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού, την κατασκευή και οργάνωση της λειτουργίας της πισίνας. Δυστυχώς στις “αφανείς” μηχανολογικές εγκαταστάσεις δε δίνεται πάντοτε η απαραίτητη προσοχή. Πολλές φορές αποτελούν το πρώτο θύμα της ανάγκης για περικοπή δαπανών. Παρόλα αυτά ακόμη  και στις υφιστάμενες πισίνες υπάρχουν πολλές δυνατότητες για βελτιώσεις στον εξοπλισμό και τη λειτουργία, που μπορούν να βελτιώσουν θεαματικά την ποιότητα του νερού, δυνατότητες τις οποίες επιχειρούμε να αναδείξουμε.

Το νερό της πισίνας επιβαρύνεται συνεχώς από τη χρήση της, από τους κολυμβητές (ιδρώτας, ούρα) από μεταφερόμενες από τον αέρα και το νερό συμπλήρωσης ουσίες, επιβάρυνση που πρέπει να εξουδετερωθεί για να συνεχίσει να είναι το νερό κατάλληλο για κολύμβηση.

Οι συνθήκες στο νερό της πισίνας ευνοούν την ανάπτυξη μικροοργανισμών, πολλοί από τους οποίους είναι παθογόνοι, όπως κολοβακτηρίδια, ψευδομονάδα, λεγεωνέλα, κρυπτοσπορίδια, αμοιβάδες. Οι οργανισμοί αυτοί δημιουργούν αποικίες πάνω στις επιφάνειες της πισίνας (τοιχώματα, σωληνώσεις, υλικά φίλτρανσης).

Η αύξηση της θερμοκρασίας πυροδοτεί και οι οργανικές ενώσεις τροφοδοτούν τον βακτηριακό πολλαπλασιασμό με ρυθμούς εκατομμύρια φορές ανά ημέρα.

Στη φύση, πολλαπλοί μηχανισμοί επεξεργασίας, λειτουργούν στην κατεύθυνση της εξουδετέρωσης της ρύπανσης και διατήρησης της ποιότητας, όπως η κίνηση του νερού, ο αερισμός, η οξείδωση, η φίλτρανση κλπ. Όταν αυτοί δεν επαρκούν η ποιότητα υποβαθμίζεται, όπως δημιουργία ελών (στάσιμα νερά), ευτροφισμός κλπ.

Στην πισίνα η αποτυχία καθαρισμού με φυσικές μεθόδους του νερού, οδηγεί στην αυξημένη χρήση χημικών ουσιών, αν και πολλές φορές και αυτή δεν είναι  επαρκής. Η αλόγιστη χρήση δημιουργεί με τη σειρά της τη δική της επιβάρυνση, με την παραγωγή ιδιαίτερα επικίνδυνων ουσιών (χλωραμίνες, χλωροφόρμιο, νιτρικά, ισοκυανουρικά κλπ).

Ο σωστός σχεδιασμός των μηχανολογικών εγκαταστάσεων της πισίνας είναι σημαντικός για την αξιοποίηση φυσικών διεργασιών για τον απαραίτητο καθαρισμό του νερού και τον περιορισμό της χρήσης χημικών ουσιών. Εστιάζει στην πρόληψη και όχι στην καταπολέμηση, στην εξάλειψη των παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη των μικροοργανισμών και όχι στην καταπολέμηση μετά την ανάπτυξη.

Σημαντικές παράμετροι σε ένα τέτοιο σχεδιασμό  είναι:

Η λειτουργία της φίλτρανσης η οποία πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο τέλεια. Να μπορεί να συγκρατεί και να απορρίπτει όσο το δυνατόν το μεγαλύτερο μέρος της ρύπανσης. Η επιλογή του εξοπλισμού, του υλικού διήθησης και του ρυθμού επεξεργασίας είναι πολύ σημαντικά για το αποτέλεσμα.

Η χαλαζιακή άμμος κυριάρχησε για χρόνια σαν το κατεξοχήν υλικό φίλτρανσης. Η ικανότητα της άμμου για συγκράτηση αδιάλυτων ουσιών πρακτικά σταματούν  στη διάσταση των 20 μ.

Η Dryden Acqua δημιούργησε ένα πρωτοποριακό υλικό, την ενεργοποιημένη άμμο που παράγεται από ανακυκλωμένο γυαλί με επιλεγμένα χαρακτηριστικά (περιεκτικότητα σε οξείδιαμετάλλων) για την ενεργοποίηση της, η οποία αποτελεί τη βάση για τη φυσική επεξεργασία του νερού της πισίνας.

Εξαιτίας της επεξεργασίας ενεργοποίησης η ενεργοποιημένη άμμος AFM δεν επιτρέπει την επικάθιση και ανάπτυξη μικροοργανισμών πάνω στην επιφάνειά της. Η ιδιότητα αυτή είναι πολύ σημαντική, καθώς η τεράστια αθροιστικά επιφάνεια των κόκκων της άμμου αποτελεί την κύρια εστία επικάθησης και ανάπτυξη των μικροοργανισμών και δημιουργίας Βιοφίλμ σε μία κολυμβητική δεξαμενή.

Μία σημαντική παράμετρος στην ποιότητα της φίλτρανσης είναι η διάσταση του φίλτρου που καθορίζει και την ταχύτητα με την οποία το νερό περνάει μέσα από την άμμο ούτε κατά την διαδικασία της φίλτρανσης, ούτε κατά την διαδικασία της αντίστροφης πλύσης. Αν η ταχύτητα αυτή είναι εκτός των ορίων φίλτρανσης δε γίνεται παρά μόνο άσκοπη λειτουργία.

Συνεπώς η εγκατάστασή πρέπει να μας δίνει τη δυνατότητα μέτρησης και ρύθμισης της παροχής ανακυκλοφορίας.

Σε κάθε υφιστάμενη πισίνα μπορούμε να βελτιώσουμε τη λειτουργία της φίλτρανσης με:, 

• την αντικατάσταση της άμμου του φίλτρου με γυάλινη ενεργοποιημένη άμμο 
• την εγκατάσταση μετρητή ροής και ρύθμιση της ταχύτητας ανακυκλοφορίας.

Το φιλτραρισμένο νερό πρέπει να φτάνει σε όλα τα σημεία της πισίνας, αν είναι δυνατόν ομοιόμορφα, ώστε να μην δημιουργούνται νεκρές ή μειωμένης ανακυκλοφορίας ζώνες.

Την ανάγκη αυτή εξυπηρετεί ο σωστός σχεδιασμός των σωληνώσεων, ήτοι η διάταξη των στομίων και ο τρόπος διασύνδεσης αυτών. 

Η απλότητα της εργασίας πολλές φορές οδηγεί στην υποτίμηση του σωστού σχεδιασμού και την εμπειρική, χωρίς την απαραίτητη εξειδικευμένη γνώση, κατασκευή.

Στις υφιστάμενες πισίνες συνήθως είναι δύσκολη η παρέμβαση στο σχεδιασμό των σωληνώσεων και τα περιθώρια διορθώσεων είναι μικρά.

Το πιο σύνηθες ερώτημα: “πόσες ώρες πρέπει να δουλεύουν τα μηχανήματα της πισίνας”. 

Κάτω από την πίεση της μείωσης του κόστους λειτουργίας η απάντηση συνήθως δεν είναι η σωστή, όπως “διακεκομμένη κάθε 4 ώρες”, “ λειτουργία μόνο την ημέρα και την νύκτα κλειστή” κλπ. 

Γνωρίζουμε ότι στη φύση στάσιμα νερά, όπως τα έλη υποβαθμίζονται ταχύτατα και πρασινίζουν. Το ίδιο συμβαίνει και στην πισίνα. Συνεπώς η απάντηση στο ερώτημα είναι ότι θέλουμε συνεχή λειτουργία με μειωμένο κόστος. 

Μπορούμε να επιτύχουμε και τα δύο λειτουργώντας τις υπόλοιπες ώρες την πισίνα στη μισή παροχή. Για τη λειτουργία στη μισή παροχή απαιτείται το 25% της ισχύος. Θα πετύχουμε και οικονομία ρεύματος και καλύτερη φίλτρανση και συνεπώς και μείωση της ανάγκης για χημικά. 

Είναι μία πρόταση που μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε υφιστάμενη πισίνα με την κατάλληλη τροποποίηση της μηχανολογικής εγκατάστασης στο χώρο του μηχανοστασίου.

Σε μία διαχείριση, που αποσκοπεί στην πρόληψη και όχι στην καταπολέμηση, η βασική χρήση των χημικών ουσιών είναι στην απομάκρυνση των χημικών ενώσεων, που αποτελούν την τροφή και τη βάση για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών.  

Για την απομάκρυνση αυτή χρειάζεται να ενεργοποιηθεί μία διαδικασία μετατροπής των διαλυμένων ουσιών σε αδιάλυτες και συσσωμάτωσης σε σωματίδια, που μπορούν να συγκρατηθούν από το φίλτρο και να απομακρυνθούν. Η διαδικασία μπορεί να γίνει με στοχευμένη χρήση χημικών ουσιών. Ένα τέτοιο προϊόν, το APF της DRYDEN ACQUA, έχει πολλαπλή δράση στην απομάκρυνση οργανικών ουσιών, ενώσεων φωσφόρου, βακτηριδίων κλπ.

Με τη σωστή χρήση του APF και την καλή φίλτρανση μπορούν να απομακρυνθούν μέχρι το 80%, των οργανικών ενώσεων και ρύπων και συνεπώς μείωση της ανάγκης για χρήση χημικών για οξείδωση στο 20%.  

Το πιο συνηθισμένο μέσο είναι το χλώριο. Το χλωριο στην αντίδρασή του με τις οργανικές ενώσεις μπορεί υπό συνθήκες να παράξει ενοχλητικές ή τοξικές ενώσεις.  

Το χλώριο όμως δεν είναι το ισχυρότερο απολυμαντικό μέσο. Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται οι ελεύθερες ρίζες υδροξυλίου (ΟΗ–) με διπλάσια ικανότητα σε σχέση με το χλώριο. Οι ελεύθερες ρίζες υδροξυλίου οξειδώνουν χωρίς να δημιουργούν κανένα υποπροϊόν. Η διάρκεια ζωής τους είναι λίγα δευτερόλεπτα, γιαυτό πρέπει να παράγονται μέσα στην πισίνα. 

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι παραγωγής ελεύθερων ριζών, όπως από το νερό της πισίνας με τη διάσπαση του. Το προϊόν ACO της DRYDEN ACQUA δεσμεύει την ηλιακή ακτινοβολία και στη συνέχεια διασπά το νερό της πισίνας και παράγει τις απαραίτητες για την οξείδωση και απολύμανση ελεύθερες ρίζες υδροξυλίου.

Έχοντας πλέον αφαιρέσει το σύνολο των ρύπων και των οργανικών ενώσεων, η χρήση μίας ελάχιστης ποσότητας χλωρίου για να προσδώσει στο νερό την απαραίτητη απολυμαντική ικανότητα, δεν παράγει κανένα επικίνδυνο ή ενοχλητικό υποπροϊόν.

Βασική αρχή στη χρήση των χημικών ουσιών είναι ότι αυτές λειτουργούν με αυστηρή δοσολογία. Μικρότερες ποσότητες αντιμετωπίζουν μερικώς το πρόβλημα ενώ μεγαλύτερες είναι σπατάλη. 

Γι΄ αυτό, ο ορθός και συνάμα οικονομικός τρόπος  είναι να γίνεται με δοσομετρική αντλία σε συνδυασμό με τη συνεχή μέτρηση της απαίτησης.

Με τις ως άνω αλλαγές και την αποτελεσματική διαχείριση μπορούμε να κολυμπάμε στην πισίνα μας σε καθαρό, ακίνδυνο και με προδιαγραφές πόσιμου, νερό.

Πως μπορούμε τελικά να μειώσουμε το κόστος λειτουργίας της πισίνας; Η απάντηση με τη μείωση των ωρών λειτουργίας δεν οδηγεί στην εξοικονόμηση, αλλά σε μεγαλύτερες δαπάνες για χημική επεξεργασία. 

Σε κάθε περίπτωση, είτε η πισίνα είναι μία επένδυση, είτε προορίζεται για ατομική χρήση, προέχει η διασφάλιση της ποιότητας του νερού της πισίνας.

Η εξοικονόμηση όμως μπορεί να επιτευχθεί από τη σωστή κατασκευή και λειτουργία, όπως: 

• Τη σωστή σχεδίαση και διαστασιολόγηση των σωληνώσεων και του εξοπλισμού στην κατασκευή. Για παράδειγμα, πολλές φορές για μείωση του κόστους μειώνουμε τη διατομή των σωληνώσεων ή δε δίνουμε την δέουσα προσοχή. Μειώνοντας στο μισό τη διατομή των σωληνώσεων διπλασιάζουμε την ταχύτητα και τετραπλασιάζουμε την απαιτούμενη για ανακυκλοφορία ισχύ.  
• Τη ρύθμιση της λειτουργίας της πισίνας (ταχύτητα ανακυκλοφορίας), ώστε στη διάρκεια της ημέρας να έχουμε την απαραίτητη οικονομική ανακυκλοφορία. 
• Από τη μείωση των χημικών με τη σωστή λειτουργία της πισίνας, που θα περιορίζει την ανάγκη χρήσης χημικών ουσιών και από την σωστή δοσολόγηση αυτών.
  

Επενδύοντας στη σωστή λειτουργία της πισίνας, πολλαπλασιάζουμε την προστιθέμενη αξία της επένδυσης μας.